Başta İstanbul olmak üzere tüm Türkiye kentsel dönüşüm süreci ile yenileniyor… Temize çekiliyor. Yılların yanlışlığı düzeltilmeye çalışılıyor. Peki yaptığımız işler ne kadar geleceğe ışık tutuyor… Geleceği kapsıyor.
İşte orası tartışmalı… Biz önümüzdeki kaç yılın kentlerini kuruyoruz. Bu soruya çok uzun vadeli yanıtlar verme şansına sahip değiliz… Bir kere yeni yapılanma Türkiye’yi ve İstanbul’u olası deprem tehlikesinden koruyor. Yeni bina standartlarının olası depreme dayanıklı olduğu söyleniyor. Ama bu yeterli mi? Daha uzun vadeli düşünen uzmanlara göre yeterli değil… Biz mevcut yapılanma ile önümüzdeki 30 yılın konutlarını yapıp, kentlerini kuruyoruz.
Ama önümüzdeki yüzyılın kentlerini kurduğumuz konusunda herkes hemfikir değil…
Önümüzdeki yüzyılın kentlerinde enerji verimliği çok öne çıkacak. Yeşil binalar olmazsa olmaz bir koşul olacak… Artı enerji veren binalar bütün kenti kaplayacak. Biz bunu yapıyormuyuz… Buna evet demek pek mümkün değil…
Şu anda otellerde, AVM’lerde yeşil bina yaygınlaşıyor. Kamu binalarında da öyle… Ama konutlarda bu çok sınırlı kalıyor. O zaman bugün yaptıklarımızı yarın yeniden mi yapacağız sorusu gündeme geliyor. İşte bu soruya doğru yanıt vermeliyiz… Doğru yanıt verenler var mı… Var… Bu konuda kafa yoranlar var mı… Evet var… Türkiye’de son dönemde kentsel dönüşün konusunda en önemli uzmanlardan biri Şekip Karakaya…
Akıllı kentler konseptini ortaya atan hayata geçiren bir önemli isim… Bu süreçte ondan ve ekibinden ne kadar yararlanıyoruz… Çok fazla değil… Oysa şöyle diyor Şekip Karakaya…
- Öncelikle şöyle bakmak lazım; bu olaya öncelikle toplumsal açıdan bakmalıyız, kentleşme süreci neleri getirdi, dünyadaki yaklaşımlar, bu konuya bizden önce el atanlar neler yaptılar diye araştırmalıyız. Bunu çok iyi araştırmak gerekiyor. Biz de bu verilerin hepsi var… İsteyen herkesle paylaşmaya hazırız. Bir başka konu Türkiye’deki durum… Bir kere Kentsel Dönüşüm Yasası zannedildiğinden daha radikal bir uygulamadır… Kentsel dönüşüm yasası uygulanmaya başladığında, bir alanı kentsel dönüşüm alanı olarak ilan ettikten sonra orada daha önce alınmış mülkiyete, ve imar hükümlerine, haritacılık mevzuatlarına ilişkin aldığınız tüm kararları yenilemek zorundasınız.
Peki bu yapılıyor mu? Kararı siz verin… Şekip Karakaya devam ediyor…
- Bir anlamda alınan kararla kentsel dönüşüm alanı olarak ilan edilen alan, bir tarla hükmündedir. Bu bana göre çok radikal bir yaklaşımdır. Bu ‘al hayatı bir daha düzenle’ demenin altını doğru okumaktır. Bu kanunun çıkış noktası mal edinme değildir, aksine bu kanun can kurtarma ve doğru kentleşme yasasıdır. Çünkü dünyada birkaç tane örnek dışında, bir şehir yapalım diye baştan planlanan bir şehir yoktur. Dünyanın en modern, güzel şehirlerinde tesadüfen, rastgele bir yerlere dolmuş insanlara belediye gibi organizasyonlarla şuraya bir yol yapalım, şuraya bir ibadethane yapalım, şuraya bir karakol yapalım, şuraya da okul ve hastane yapalım denmesinden doğmuştur. Dünya nüfusunun yüzde 13’ü gecekondularda yaşıyor ve bütün bu gerçekler dışında insanlar, önümüzdeki 40-50 yıl içinde nasıl bir yaşam kurmalarına kamuoyu ile beraber karar vermelidir. Bu konuda Viyana çok başarılı bir örnektir. Aldıkları her kararı halka sorar ve öyle gerçekleştirir. Bu işin de öyle yapılması gerekir. Bunların yapılacağından yana umudum çok yüksek, yapılan işler de kötü değil. İstanbul’da doğru projeler yaptığınızda o kadar emsale gerek kalmadan, hem yatırımcıyı mutlu eden hem kamuoyunu mutlu eden hem hak sahiplerini mutlu eden bir çözüm geliştirilir…
Herkesi mutlu eden… Yeni bir kent kurulmasını sağlayan… Kentsel dönüşüm için biraz uzmanları dinlemek yerinde olur… Bunu zaman zaman yapıyoruz… Ama hep yapmalıyız. Böylece geleceğin kentlerini kurma şansımız olabilir…
