ARİF ESEN - GİRAY DUDA
Tekirdağ Valisi Enver Salihoğlu, Türkiye’nin duayen mülki amirlerinden birisi. Çok çeşitli yer ve kurumda, üst düzeyde görevlerde bulunmuş. Tekirdağ’da Valilik görevine başlaması nedeniyle kendisini ziyaret ederek, Tekirdağ’ın projelerini ve OSB’lerin çalışmalarını konuştuk.
- Sayın Salihoğlu, 16 Mart’tan bu yana Tekirdağ Valisi olarak görevdesiniz. Yaklaşık iki aylık bir sürede kenti tanıma fırsatınız olmuştur. Nasıl buldunuz Tekirdağ’ı?
- Tekirdağ çok güzel bir yer. Daha önce de birçok kez gelmiştim doğal olarak. İnsanı çok iyi, doğası mükemmel bir kent. Biraz çevresi kirli. İnşallah çevre de bu Ergene Havzası Koruma Eylem Planı kapsamında düzelecek. Genel olarak iyi bir yer. Ekonomisi, tarımı, sanayisi her yönüyle güzel bir yer. İnşallah ona uygun bir gelişim de sürdürür.
TEKİRDAĞ’IN SANAYİSİ ÖNDE GELİYOR
- Çevreyi temizleme projesinin uygulamacısı oldunuz, projenin başına geçtiniz. Karşılaştırmak doğru olur mu bilmiyorum ama Tekirdağ’ın sanayisi mi önce geliyor turizmi mi?
- Şu anda sanayisi önde geliyor. İstihdam sayısına baktığınız zaman önemli bir noktada. Şu anda sadece OSB’lerde 108 bin kişi çalışıyor. Kent turizminin bununla rekabet edecek, onun düzeyine gelecek kapasiteye ulaşması yakın gelecekte mümkün değil. O halde sanayi her zaman daha önde geliyor. Ancak bu turizmin ihmal edileceği anlamına gelmiyor. Turizm de çok önemli.
- Tekirdağ uluslararası turizm merkezi haline gelebilir mi?
- Bunu çok isteriz ama oldukça zor. Bir kere deniz turizmi farklı bir şey. Buranın iklimi sürdürülebilir bir deniz turizmini mümkün kılmıyor. Yağmur çok alan bir yer ve Marmara Denizi’nin bilinen kirliliği var. Hepsi bir araya geldiği zaman olumsuz etki yapıyor, deniz turizmi zorlaşıyor. Ayrıca sanayi de buradan kalkmayacak ve onun da olumsuz etkisi var turizm bakımından. Hepsi birleşince uluslararası düzeyde bir turizm merkezi olması zor.
YAMAÇ PARAŞÜTÜ TURİZMİNDE ŞANS VAR
Ama örneğin yamaç paraşütü turizmi gibi branşların spor turizmine dönüşmesi mümkün. En iyi pistlerinden birisi burada. Uçmakdere bu iş için çok ideal bir yer. Bu konulara özellikle ağırlık vermek gerekiyor. Deniz turizmi açısından güneye göre şansı çok fazla yok ama İstanbul’a çok yakın, 20 milyon insana yakın bir yer. Günü birlik turizm için önemli bir kent. Tekirdağ’ın Bodrum gibi bir turizm merkezi olarak görülmesi şu anda mümkün değil.
Şunu söylemeliyim ki günü birlik turizm için önemli bir merkez. Çevreden gelen milyonlarca insanın yararlanacağı güzel tesislerin yapılması söz konusu olabilir tabii. Şu anda karmaşık, plansız bir yapılaşma var. Muhtemelen depreme dayanıklı olmayan yığınla bina var, bunların da bu dönüşüme tabi olması gerekiyor. Mevcut şekliyle zaten bu kapasiteyi kaldıramaz.
Batıda yaygın olan çiftlik turizmi, doğa turizmi de oldukça geçerli bir alternatif olabilir. Mesela hasat turizmi gerçekleştirmek de mümkün. İnsanlar gelip tavuk gibi evcil hayvanları besliyor, yumurta topluyor vs. Yunanistan’da bunun örneklerini görmüştüm. Yine de turizmin sanayinin önüne geçmesi çok mümkün gözükmüyor. Ancak turizm de kentimiz için hiçbir biçimde ihmal edilmemesi gereken bir kaynaktır.
ERGENE PROJESİ KARARLILIKLA SÜRÜYOR
- Turizmle sanayiyi önümüzdeki yıllarda birlikte yaşatmaya fırsat verecek kocaman bir proje var: Ergene Havzası Koruma Eylem Planı. Bu dev proje şu anda hangi aşamada?
- Orada iki aşama var. Şu anda iki aşaması faal. Birincisinde 5 tane arıtma tesisi ihaleleri yapıldı. Kimisi yüzde 50-60 mertebesinde devam ediyor. Oradan arıtılan atık suyu Marmara’ya derin deşarj yoluyla aktarılmasını sağlayacak olan ikinci aktarma yolları da ihale edildi. 4 parça halinde ihale edilecek. İhaleler bitti. Burada da 2 tane tünel, bir tane karasal hat var. Bir tane de denizdeki hat var. Atık suyu Marmara Denizi’ne 4.5 kilometre açıkta ve 45 metre derinlikte verecek hat var o da ihale edildi. 2 tane tünel ihale edildi. Karasal hatta teklifler değerlendirildi, ihale yapıldı.
OSB’lerin arıtma tesisleri yapılıyor. Velimeşe OSB’nin arıtma tesisi ihalesi, bitişikteki diğer tesislerle birlikte oldu. Muratlı, Ergene1, Ergene2 ve Türkgücü’nün çalışmaları çeşitli aşamalarda. Çerkezköy Organize Sanayi Bölgesi’nin ve Çorlu Deri OSB’nin zaten eskiden beri çok iyi çalışan arıtma tesisleri var.
Arıtılan atıklar kanalların marifetiyle zararsız hale getirildikten sonra denize boşaltılacak. Orada sadece renk kriterleri, ağartma işlemi dışarıda tutuldu. Maliyeti yüksek ve zararsız olduğu için renk ağartma işlemi yapılmayacak. Buradan su rengindeki farklılık kirlilik anlamına gelmiyor. Su sağlığa aykırı olmayacak şekilde doğal rengine yakın şekilde aktarılacak.
400 MİLYON LİRALIK YATIRIMLAR
- Orman ve Su İşleri Bakanı Sayın Veysel Eroğlu, geçtiğimiz günlerde Tekirdağ’a gelerek toplu temel atma törenine katıldı. Ergene projeleri de bu temellerin içinde miydi?
- Orman ve Su İşleri Bakanı Sayın Prof. Dr. Veysel Eroğlu’nun temel atma töreninde bu saydıklarımın tamamına yakını vardı. Sayın Eroğlu’nun katılımıyla,3 adet İleri Biyolojik Atık Su Arıtma Tesisi, 1 adet İçme Suyu İsale Hattı, 1 Adet İçme Suyu Arıtma Tesisi, 1 Adet Gölet Sulaması, 5 adet OSB Atık Su Arıtma Tesisi ve 3 adet İletim Hattı olmak üzere toplam 14 tesisin temel atma töreni Çorlu Belediye Meydanı’nda gerçekleştirildi. İki ihale yeni bitmişti o zaman. Derin deşarj, tünel ve atıksu arıtma tesislerinin ltemelini atmış olduk. Toplam aşağı yukarı 400 milyon civarında bir maliyeti olan tesisler. Önemli bir yatırım bölge için. Maliyeti de çok yüksek.
- Projelerin ilerlemesinde maddi bir sorunun ortaya çıkması beklenmiyor değil mi?
- Kredi sağlandığı ve 3 yılı ödemesiz olduğu için ödemelerde sorun olmayacağını ümit ediyoruz. Planlanmış, ödeneği hazır bir iş. Şu ana kadar ödemelerde bir sorun olmadı.
OSB’LERİMİZDE SORUN YOK
- Sık sık Organize Sanayi Bölgeleri’ni geziyorsunuz. OSB’ler olması gereken biçimde işliyor mu?
- Evet, Organize Sanayi Bölgelerini geziyoruz. Bizim OSB’lerin 8 tanesi yeni teşekkül ediyor. Bazı sorunlar oluyor, onlarla ilgili gerekli çalışmaları yapıyoruz. Ben 8 OSB’nin de müteşebbis heyet başkanı olarak görev yapıyorum. Genel olarak Islah OSB olmalarına rağmen 8 tane OSB’de çok kötü bir durum yok. Çözülemeyecek sorunlarla karşı karşıya değiliz. Kimi OSB’lerin içinde OSB’nin mevzuatına uygun olmayan fabrikalar var, sayıları çok az. Altyapı projelerimizi yapacağız. Yasak tesisler için teklifler var, bunlarla ilgili sorunlar var. Ama sorunların hepsi yürürlükteki bu mevzuata uygun olarak çözülebilecek sorunlar. Bazen vatandaşlar mevzuatlara aykırı olarak illa ben böyle yapayım diyor.
Sanayicilerden, belediyeden ve bizim Yatırım Koordinasyon Başkanlığı’ndan temsilcilerimiz var. Bizim amacımız bunların arasındaki koordinasyonu sağlamak. İyi profesyonellerimiz, deneyimli arkadaşlarımız var. Hep birlikte bu sorunları çözeceğimize inanıyorum.
Yalıboyu OSB küçük OSB ama çok güzel, butik bir yapıya sahip, düzenli bir OSB. Bir tarafından karayolu, bir tarafından demiryolu geçiyor. Orada olumsuzluk olmaz. OSB doğarken, OSB mevzuatı olmadan oluşmuş ama Islah OSB olarak sisteme uyarlanması zor değil. Ufak tefek sorunlarına rağmen sistemin içine uyumu sağlanmış bir OSB. Diğerlerinde de buna benzer kısmi sorunlar var. Muratlı ile Büyükkarıştıran OSB’ler arasında bir ihtilaf yaşıyoruz. Oradaki 7 fabrika Büyükkarıştıran’a gitmiş orada bazı sorunları var tekrar Muratlı’ya geçmek istiyorlar. Onlarla da karşılıklı görüşmelerimiz sürüyor orada da doğru olan neyse yapacağız.
Muratlı Organize Sanayi Bölgesi de kendi arıtmasını yapıyor.
- Çerkezköy OSB’yi de ziyaret ettiniz mi?
- Çerkezköy Organize Sanayi Bölgesi’nde her şey çok güzel. 1980’lerin sonlarında bir kez gitmiştim, bir de yakında gittim çok beğendim. Çok güzel tesisler yapmışlar, sanayiciye yakışan tesisler olmuş. Eşimle birlikte Çerkezköy OSB’den geçtim, eşim dev bir sanayi bölgesinde hiç koku olmamasına çok şaşırdı. Modern idare binası ve sosyal binalar kurulmuş. Ayrıca, tüm Tekirdağ’a ve Trakya’ya hitap edecek, bir sanat ve kültür merkezi olarak faaliyet gösterecek konferans salonuna sahipler. ÇOSB her yönüyle çok güzel. Örnek bir OSB.
- Sanayicilerin Tekirdağ Sanayi Odası kurma talepleri hakkında sizin düşüncelerinizi öğrenebilir miyiz?
- Türkiye’de ben bunun ölçüsünü tam olarak bilemiyorum. Bakanlık tam olarak ne diyor bilemiyorum. Burada sanayiciyle ticaret erbabı iç içe girmiş, ticaret odaları yöneticileri ayrı bir sanayi odası kurulmasını istemiyorlar gördüğüm kadarıyla. Aslında, Tekirdağ’dan daha az sanayicisi olan yerlerde Sanayi Odası kurulmuş. Öyle yerler var. Ama bakalım bakanlık ne diyecek?
Uyum içinde olduğu zaman ikisinin bir arada yürümesi de mümkün, birçok yerde olduğu gibi. Ayrılan yerlerde de sorun yok demek ki. Bunlar için işadamlarının birbirine küsmesine de gerek yok. Ticaret odaları bu durumda gelir ve üye kaybına uğrar. O nedenle ticaret odalarının sıcak bakmayacağını zannediyorum. İnşallah anlaşırlar. ‘Olur’ verme yetkisine sahip TOBB’un tavrı da önemli tabi.
Şöyle bakmak lazım: Ticaret ve Sanayi Odası olarak faaliyet göstermekten dolayı bir eksiklik var mı o şekilde bakıp bir karar vermek lazım. Hepsini bir arada düşünüp bir karar vermek lazım. Mevcut sistem uygulamadan ne zarar görüyor iyi değerlendirmek lazım. TOBB’un görüşü, Bakanlığın görüşü, buradaki hoşgörülü anlayışlı tavır önemli. Hepsi birleşince olumlu sonuç ortaya çıkar diye düşünüyorum.
ASYAPORT TEMMUZ 2015’TE AÇILACAK
- Tekirdağ iş dünyasının beklediği Asyaport limanı yakında açılacak mı? Demiryolu limana uzanacak mı?
- Asyaport’un açılışına biraz daha zaman var. Resmi açılışı her halde önümüzdeki temmuzda olacak. Limanla demiryolu bağlantısı ileride olabilecek bir şey. Demiryolundan önce karayolu bağlantısı var. Bunun planı yapılmış, 6.5 kilometrelik bir yol. Oradaki kamyonlar buradan çıkacak. Karayolları ihalesini yaptı, belediye de yükümlülüğünü yerine getirdi, hızla bitirilmesi planlanıyor. Kamulaştırmalar kolay olmuyor, birisi itiraz ediyor iş uzuyor. Önce kamulaştırılıp sonra ihaleye çıkılmıyor, o yüzden bazen iş uzayabilir. Böyle sorunlar çıkmazsa kısa sürede bitecek bir konu.
SPORDA KÜFÜRÜ SEVMİYORUM
- Ayağınız uğurlu geldi Tekirdağspor 3. Lige çıktı. Futbolla aranız nasıl?
- Futbolu küfür olduğu için çok sevmiyorum. Çok küfür ve kötü tezahürat olmayan maçları seyretmek kadar güzel bir şey yok. Küfür ve tezahürat, insanı maç izlemekten alıkoyuyor. 50 bin kişilik statta 1000 kişi, 500 kişi stadın altını üstüne getiriyor. Ekonomide bir tabir var kötü para iyi parayı savar. Bakıyorsunuz birkaç kötü taraftar herkesi olumsuz etkiliyor, spordan soğutuyor.
Milyonlarca taraftarı olan kulüpler statları dolduramıyorlar. Biz futbolu şova dönüştürmediğimiz müddetçe bunlar hep olur. Futbol, seyircisiyle bütün olan bir spor. Bu seyircinin diğer takımlara saygı duyması lazım. Ben statta küfür duymak istemiyorum. Bunlara rağmen bizim spora sahip çıkmamız lazım. Bunlara bırakmamamız lazım.
Yıllar önce Almanya’da bir maça gittik. Maçtan önce herkes çok sakindi. Ben de dedim ki bunlar ne, tiyatro izlemeye mi geldik diye? Takımları sahaya çıkınca saha bir başka oldu, renkli pankartlar açıldı ve çok estetik bir ortam oluştu. Spor böyle olmalı.
- Hobileriniz nelerdir?
- Ben şiir severim. Necip Fazıl’ın, Nazım Hikmet’in, Yahya Kemal’in, Özdemir Asaf’ın, Hilmi Yavuz’un, Sezai Karakoç’un şiirlerini beğenirim. Roman severim, edebiyatla aram iyi. Amatör dağcılık yaparım. Şimdi ayağımda bir rahatsızlık var, tırmanmak zor oluyor ama yaşıma göre çalışmalar yapıyorum.
- Yayınlanmış kaç kitabınız var?
- 6 tane yayınlanmış mesleki kitabım var. Belediyecilik, yerel yönetimler üzerinde çalışıyorum. Bununla ilgili çalışmalarım devam ediyor. Güncel mevzuat değişikliklerini izlemek zorundayız. Çünkü bizim çalıştığımız alan son derecede değişken bir alan. Her gün, hem yerel hem de ulusal olarak yetki, alan değişiyor. Hobi olmanın ötesinde bunları izlemek bizim işimizin bir parçası.
