Çerkezköy OSB Endüstri 4.0 için altyapı hazırlıyor
Rüştü BOZKURT
Dünya gazetesinin 22 Eylül 2017 tarihinde yayınlanan sayısının TEKNOTREND ekinde Rüştü Bozkurt’un kaleme aldığı Çerkezköy Organize Sanayi Bölgesi’ne ilişkin değerlendirmelerini aynen okurlarımıza sunuyoruz. Bozkurt’un, ÇOSB Yönetim Kurulu Başkanı Eyüp Sözdinler ve ÇOSB Bölge Müdürü Mehmet Özdoğan’la yaptığı görüşmeyi ve ÇOSB’ye ilişkin düşüncelerini ortaya koyduğu gözlem ve analizleri şöyle:
Çerkezköy Organize Sanayi Bölgesi (ÇOSB) dendiğinde birçok insanın aklına fabrikalar, hammadde, yarı-mamul madde getiren, bitmiş ürünü alıp götüren kamyonlar; küçük bir yerleşim merkezinin büyüyen bir kente dönüşmesi akla gelir. Çerkezköy bana, 1970'lı yılların ortasından bu yana, organize bir alanda Türkiye' deki iş insanlarının, bürokrasinin, siyasi iradenin, örgütlü işyerlerinde çalışanların dışa ve dünyaya açık gelişmelerinin, hızla değişen rekabet koşullarına uyum göstermelerinin simgelerinden birini anlatır. Bursa, Manisa ve Eskişehir'le birlikte başlayan, bugün sayıları 300'e yaklaşan OSB öyküsünün ilk merkezlerinden biridir; ülkemizin geleceğini yaratma mücadelesini izlemek isteyenlerin laboratuvarıdır.
Gelişmeleri kavramak için üretimde mesleki eğitim- öğretime devlet desteği veriliyor. Gözetim ve denetimin ödünsüz yapılması, parasal desteklerin gerçek amaçlara hizmet etmesinin sağlanması önem taşıyor. Bölgenin güvenliğini sağlayan gözetim ve denetim mekanizmalarının nasıl işlediğini kavramalıyız. Elektrik enerjisinde kesintisizlik ve kalite yaratan altyapı çalışmalarının ne durumda olduğu zihnimizde netleşmeli. Kaliteli işgücü arzı sağlayan kursları, seminerleri ve okulları gibi eğitim-öğretim altyapılarını ve program içeriklerini, geleceğin rekabet stratejilerine karşı farkındalık yaratma ve projeler üretme gibi daha bir dizi etkeni irdelemeliyiz.
ENERJİ ODAĞINDAN BAKILDIĞINDA ÇERKEZKÖY OSB
Çerkezköy Organize Sanayi Bölgesi Başkanı Eyüp Sözdinler ile Bölge Müdürü Mehmet Özdoğan'la "durum tespiti" için sohbet ediyoruz. Epey zamandır bölgenin "enerji güvenliği ve enerji kalitesi" üzerine çalışmalar yaptıklarını biliyoruz. Öncelikle ülke sanayisinde ağırlığı olan, ağırlığı giderek artan bölgenin enerji açısından durumunun ne olduğunu öğrenmek istiyoruz.
Başkan Eyüp Sözdinler gelişmeleri aktarıyor, Mehmet Özdoğan bazı eklemeler yapıyor: "Bölgede mal ve hizmet üretenlerin kesintisiz ve kaliteli elektrik talebi çok yüksek. Biz de iki kademeli yatırım yaptık. 19 milyon euroluk elektrik altyapı yatırımını tamamladık. Türkiye'nin kaliteli ve kesintisiz elektrik enerjisi sunabilen bölgesiyiz. İnterkonnekte sisteminden değişik noktalarından besleme imkanı sağladık. Çanakkale boğazının altından hat çekildi. Bu önemli bir avantaj sağladı. Bu kış bölgede yaşanan sorunlar ise İstanbul ihtiyaçlarındaki olağanüstü gelişmelerle ilgiliydi. Bölgenin merkezinde 154 MW indirici yapıldı. İki tane ayrı merkezler oluştu.154 MW üzerine "enerji analizitörü" koydurduk. Frekans dalgalarını yakalayan bir sistem… Her firmada analizatör var… Genellikle tesisler iki ayrı noktadan bağlantıyla güven altına alınıyor."
Söyleşi sırasında, devletin indiricilerde yenileme yaptığını, iletim hatlarının aynı koridordan geçirilmiş olmasının sakıncalarının anlaşıldığını, önlem alındığını öğreniyoruz. İstanbul'a da enerji verilmesinin yükü nedeniyle yarattığı çökmeleri önlemek için devletin gereken yatırımları yaptığını anlıyoruz. ÇOSB'nin kendi denetiminde indiricileri ve dağıtım sistemi var. Gözetim ve denetimin sıkı tutulması kadar, zamanında yenileme yatırımlarını yapma konusunda da fark yaratılmış olması da avantaj. Somut bir gelişme göstergesi olduğu için bir rakam verelim: 2014' de 1 milyar 284 milyon 753 bin 470 Kwh elektrik enerjisi tüketilmiş. Bu rakam 2016' da 1 milyar 406 milyon 152 bin 688 Kwh düzeyine çıkmış.
Bölgedeki kapasite artışları ve kapasite kullanım düzeylerini göstermesi bakımından elektrik tüketimi somut bir göstergedir. Sektör bazında bakıldığında Çerkezköy Organize Sanayi Bölgesi'nde kapasite kullanımı tekstil sektöründe aynı kalmış, beyaz eşya ve ilaç sektöründe ise artış olmuş.
ÇERKEZKÖY OSB ARITMA SORUNUNU ÇÖZMÜŞ
Başkan Sözdinler ile Bölge Müdürü Özdoğan'a, Ergene Havzası nedeniyle kamuoyu hassasiyetinin de arttığı atık arındırma konusunda durumun ne olduğunu anlatmalarını istiyoruz. Deneyimli iki yönetici, "Türkiye'nin en büyük arıtma tesislerine sahibiz. Günlük 90 bin metreküp atıksu arıtması yapıyoruz. Atık çamurlarını daha önce çimento sektörüne veriyor; zorlanıyorduk. Bu sorunu çözmek için de 'yakma tesislerini' devreye aldık. Taşıma maliyetlerinden kurtulduğumuz gibi, 2 MW enerji üretiyor; iç kullanımımızda kullanıyoruz. Bölge açısından çok önemli bir kalite ve maliyet sorununu aşmış durumdayız" diyorlar.
ÇOSB'de 70 bin çalışanın 10 bini beyaz yakalı. Beyaz yakalıların bir kısmı Çorlu ve İstanbul' da oturuyor, Sosyal projeler geliştirilerek beyaz yakalının bölgede yaşaması özendirilecek. Kreş ihtiyacı var… Bu yıl sonunda, kaliteli bir okul öncesi eğitim imkanı yaratmak için 300 kişi kapasiteli altyapı oluşturulmuş.
Ekonomik ve siyasi sıkıntıların atlatılması, bazı alıcıların bahaneler üreterek ülkemize bölgeye gelmemesinin yarattığı sorunların aşılması gerekiyor. Özellikle müşteri ayağına gidişlerde kasıtlı sorun yaratan ülkeler var. Gerginlikleri fırsat bilen rakiplerin engellerini bir an önce aşmak gerekiyor.