İmalat sanayinin rekabet yeteneği güçlendirilmeli

ARİF ESEN

Organize sanayi bölgelerinde üretim, ekonomik dalgalanmalara karşı alınan önlemler ve hükümetten sanayicinin istediği talepleri OSBDER kurucusu, Ankara Anadolu OSB Başkanı Hüseyin Kutsi Tuncay’a sorduk. “Son yapılan değişikliklerle Türkiye’deki OSB’lerde uygulama bütünlüğü kalmamıştır” diyen Tuncay, “İmalat sanayinin rekabet yeteneğini güçlendirecek yeni araçlara ihtiyacımız var. Artık imalat sanayinde uygulanmakta olan elektrik enerjisi tarifesinin anlamlı bir şekilde düşürülmesi gerekir” dedi.

Sayın Tuncay, kurucuları arasında olduğunuz OSBDER’in (Organize Sanayi Bölgeleri Derneği) faaliyetlerini, kurulduğu günden bu yana gelişimini anlatır mısınız? Sanayiciye dolayısıyla OSB’lere ne gibi kazanımlar sağlanmıştır?

Türkiye’nin sanayileşmesinde önemli bir yere sahip olan OSB’lerin, OSB’lerde bulunan firmaların ve KOBİ’lerin sesi ve temsilcisi olmayı hedefleyen OSBDER, 31 Ekim 2008 tarihinde kuruluşundan bu yana geçen kısa sürede önemli sayılabilecek etkinliklerde ve faaliyetlerde bulunmuştur.

OSB’leri, reel sektörü, üreticiyi, KOBİ’leri ilgilendiren; yasal düzenlemeler, teşvik uygulamaları, enerji (elektrik ve doğal gaz), işgücü maliyetleri ve çevre mevzuatı ile belediye uygulamaları ve benzeri birçok konuyu, kamuoyunua gündemine taşımış ve ilgili kamu kuruluşlarına bu konulara yönelik görüş, yaklaşım ve çözüm önerilerini sunmuştur.

BAKANLIKLA YAKINDAN ÇALIŞIYORUZ

Bu kapsamda; 7033 sayılı kısa adı Sanayinin Geliştirilmesi ve Üretimin Desteklenmesi Kanununun hazırlanması ve yaşlaşması sürecinde, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı yetkilileri, TBMM’de siyasi parti grup başkan vekilleriyle ve TBMM sanayi komisyonu üyeleriyle görüşmeler yapılmış, Komisyon çalışmalarına katılım sağlamıştır. OSB’lerin ve sanayicinin yararına olan bazı önergelerin hazırlanması ve kabul edilmesinde OSBDER olarak önemli katkılarımız olmuştur.

DEĞİŞİK KONULARDA ADIM ATTIK

Bu çerçevede; değişiklik beyannamelerini ve senelik işletme cetvellerini süresinde vermeyen sanayi işletmelerinin idari para cezalarının affedilmesini ve OSB adına kamulaştırmada kıymet takdir ve uzlaşma komisyonlarında OSB temsilcisi üye görevlendirilmesini sağladık. İflas erteleme halinde, katılımcıların OSB’ye olan elektrik, su ve doğalgaz borçlarının ödenmesi için düzenleme yapılmasını sağladık, ancak bunun yerini şimdi konkordato aldı. Görevleriyle ilgili suçlamalardan dolayı haklarında soruşturmaya başlanan OSB organ üyeleri ile personeli görevden uzaklaştırılmasına süre konulmasını sağladık. Kamulaştırma yoluyla edinilen taşınmazlarda OSB mevzuatına göre süresi içinde yatırım yapmamış katılımcı için getirilen ek süreden verdirilen önerge ile edinme şekline bakılmaksızın tüm OSB taşınmazları tahsis hakkı sahiplerinin yararlanmasını sağladık. Yine OSB alt yapı yatırımlarına KDV muafiyeti uygulanması noktasında önemli çabalarımız oldu.

Derneğimiz üretim odaklı sanayileşmeye inanmaktadır. Bu anlayış kapsamında da çalışmalarına devam edecek ve gündemi yakından izleyerek çözüm önerileri sunan bir kurum olmayı üyelerimizin katkısı ve desteğiyle sürdürecektir.

EKONOMİK KOŞULLAR ZORLUYOR

• Türkiye’nin temel üretim üsleri OSB’lerin güncel sorunları nelerdir? Başta enerji olmak üzere girdilerde yaşanan artışlara karşı hükümet ve belediyelerden ne gibi talep ve beklentileriniz var?
• OSB’ler bakımından en önemli sorun; Türkiye’nin içinde bulunduğu ekonomik koşullar nedeniyle yatırımların durmuş olmasıdır. Yatırım yapabilecekler de önünü göremediği ve güven ortamı olmadığı için yatırım yapmak istemiyor. Bu durum OSB’lerde tahsis edilmiş parsellerde, süresi içinde ruhsat alınarak yatırım yapılmasını ve üretime geçilmeyi engelliyor. Yönetmeliğin belirlediği sürelerde iş yeri açma ve çalışma ruhsatı alınamıyor. Birçok katılımcı ya tahsis hakkından vazgeçiyor veya OSB’ler istemese de katılımcıların tahsis hakkının iptal edilmesiyle karşı karşıya kalıyor. Bu konuda yeni bir süre uzatımına ihtiyaç var.

KOOPERATİF, DERNEK VE VAKIFLAR OSB KURABİLSİN

• OSB’lerin mevzuatı ve uygulamaları açısından yapılmasını istediğiniz düzenlemeler var mı? Varsa bunlar nelerdir?

• Küçük tasarrufların OSB’lerde yatırıma dönüşmesi için sanayici ve iş çevrelerinin kurduğu kooperatif, dernek ve vakıfların OSB kurucusu olmasının önü açılmalıdır. OSB Kanunun ilk haline göre göre kooperatif ve dernekler tarafından kurulmuş çok başarılı OSB’ler vardır. Anadolu OSB’de bu OSB’lerdendir.

OSB’LERDE UYGULAMA BÜTÜNLÜĞÜ SAĞLANMALI

Sanayinin Geliştirilmesi ve Üretimin Desteklenmesi Kanun ile genel kurula geçişin kolaylaştırılması bekleniyordu, ancak bu olmadı. OSB’lerin bölgede faaliyette bulanan sanayiciler/ katılımcılar tarafından yönetilmesi, bölge sanayicisine kendisini yönetme hakkı verilmesi amacıyla genel kurula geçişin kolaylaştırılması yönünde düzenleme yapılmalıdır.

Son yapılan değişikliklerle Türkiye’ deki OSB’lerde uygulama bütünlüğü kalmamıştır. Bu da OSB’lerinde haksız rekabet yaratmaktadır. Ayrıca OSB Kanununun diğer kanunlarla organize çalışması sağlanmalıdır. OSB kanunun tanıdığı haklar bir başka kanunca engellenmelidir.

Yapılan düzenlemeyenle OSB’lerde arsa tahsisi ve satış bedellerine getirilmiş olan üst sınırın ekonominin gereklerine uygun olarak esnek bir şekilde yeniden düzenlenmesi gerekiyor.

REKABET EDEBİLİRLİĞİMİZ ARTIRILMALI

• Enerji ve doğalgazdaki fiyat artışlarına karşı üretim planlamanızı nasıl yapıyorsunuz? Bu olumsuzluklar ihracat ve pazarlamada rekabet gücünüz nasıl etkiliyor?

- Bugün üretim yapan herkesin en önemli sorunu girdi maliyetlerinin yüksek olmasıdır. Tabi enerji maliyetlerinin yüksekliği, sürekli artıyor olması önemli bir sorun. Enerji maliyetleri ve üretimin içindeki ithal girdi payı yüksekliği uluslararası piyasada rekabet edebilirliğimizi olumsuz etkiliyor. İmalat sanayinin rekabet yeteneğini güçlendirecek yeni araçlara ihtiyacımız var. Artık imalat sanayinde uygulanmakta olan elektrik enerjisi tarifesinin anlamlı bir şekilde düşürülmesi gerekir.

MESLEK YÜKSEK OKULU ÖZEL BİR DENEYİM OLDU

- Mesleki ve teknik eğitime özel önem veren OSB’lerden birisiniz. Başkent Üniversitesi Meslek Yüksek Okulu ile büyük bir adım attınız. Meslek Yüksek Okulu kaç bölümden oluşuyor, sanayicinin kalifiye ara eleman, tekniker ihtiyacına cevap verebilecek mi?

- Başkent Üniversitesi ile projelendirdiğimiz Anadolu OSB MYO, büyük emeklerin ardından bu yıl ilk öğrencilerine kapısını açarken, hem ülkemiz hem de bizim için özel bir deneyim oldu. Anadolu OSB MYO’ da bu yıl makine, endüstriyel kalıpçılık ve elektronik haberleşme teknolojilerinde eğitimler başladı. Yüksekokulumuz, ilk yıl olmasına karşın yüzde 73.3 doluluk oranında tercih edildi ve yerleştirilenlerin yüzde 97’sinin burslu. Buradaki öğrencilere, modern bir organize sanayi bölgesi içerisinde 3+1 uygulaması ile işbaşında eğitim uygulanacak. Üç dönem teorik, bir dönemde hemen okullarının yanı başındaki işletmelerde pratik eğitimlerini alacaklar. Öğrenim dönemleri bittiğinde mesleğinde yetkin teknikerler olacaklar ve en önemli avantajı ise eğer isterlerse Bölgemizde istihdam imkanına sahip olacaklar. Aslında buradan mezun olan öğrenciler gittikleri her yerde hayata önde başlayacaklar. Güncel teknolojiyi bilen ve uygulayabilen, mesleki deneyimini tamamlamış, iş kapısı açık, vizyon sahibi bireyler olarak ülkemize hizmet edecekler. Öte yandan önümüzdeki 5 yıl içerisinde önemli ölçüde Bölgemizdeki aranan eleman ihtiyacının karşılanacağını öngörüyoruz.

STAJYERLER İSTİHDAM EDİLDİ

• Mesleki ve Teknik Eğitim Liselerinde okuyan öğrencilere staj olanağı tanıyarak üretim süreçlerini tanımalarını sağlıyorsunuz. Stajyerlerden beklediğiniz dönüşü sağlayabiliyor musunuz?
• İşletmelerimizde yaz çalışması ve staj yapan öğrencilerimizin çoğunluğu o fabrikalarda istihdam edildi. Diğer yandan üniversite sınavını kazanan öğrencilerimiz mühendislik fakültelerine puanları yeterken, ikinci tercihlerini Bölgemizdeki yüksekokulunu yazdılar. Hissettikleri bu aidiyet duygusu bizleri oldukça gururlandırdı.

BURSLARIMIZ TEV KANALINDAN VERİYORUZ

• TEV ile yaptığınız protokol ve “Badem Bursu”nuz hakkında bilgi verir misiniz?

• Anadolu OSB olarak, Çanakkale Savaşlarında şehit olan 1764 asker anısına Bölgemize diktiğimiz 1764 badem ağacından elde ettiğimiz gelirle mesleki ve teknik eğitim alan öğrencilere destek oluyoruz. Bu yıl burslar konusunda Türk Eğitim Vakfı (TEV) ile işbirliğine gittik. Burslarımızı ülkemizin alanında en deneyimli ve köklü kurumu TEV üzerinden veriyoruz.

GELENEKSELLEŞEN CUMHURİYET HAFTASI ETKİNLİKLERİ

• Her yıl yaptığınız Cumhuriyet Haftası Etkinleri hakkında neler söyleyeceksiniz?

• Biz, organize sanayi kavramının sadece katma değer yaratmak sınırlı olmadığını düşünüyoruz. Bu nedenle sosyal etkinliklere sıklıkla yer vermeye çalışıyoruz. Gelenekselleşen faaliyetlerimizden birisi de Cumhuriyet Haftası Etkinliği. Etkinliğimiz çerçevesinde “Kurtuluşun Merkezi Anadolu’ya-1764 Bisiklet Turu” ve bölgemizdeki gölette “Balık Tutma Yarışması” düzenliyoruz. Bu yıl Cumhuriyetimizin 96. Yılı nedeniyle 96 bisiklet sporcusu 60 kilometre Bölgemizdeki Çanakkale Şehitleri Anıtına pedallarken, diğer yandan çalışanlar, aileleri ve üreticilerimizle düzenlediğimiz balık tutma yarışmasında 70 santimetre ile birinciye ödülünü taktim ettik. Programların sonunda ise Anıtta hep beraber Cumhuriyeti kutladık.