GİRAY DUDA
Pandemi yıllarının en büyük sorunu global tedarik ve lojistik sektörlerinde ortaya çıktı. Dünyada hızla artan enflasyonun da sebeplerinden birisi olan lojistik sektörünün durumunu, Rusya-Ukrayna savaşı ve Çin’deki büyük kentlerin kapanmasının yaratacağı sorunları Sintek Logistics kurucu ortağı Onur Atakay’a sorduk. Atakay, “Rusya-Ukrayna savaşının uzaması hem bölgesel hem de global lojistik zincirini derinden etkileyecektir. Çünkü bir algoritma ile hareket eden, hızın ve güvenliğin öne çıktığı bir yapıdan-sektörden bahsediyoruz. Yaşanan ve yaşanacak tüm olumsuz gelişmeler bu yapının algoritmasını doğrudan etkilemeye devam edecek” dedi.
- Sayın Onur Atakay bize kısaca Sintek Grup'un şirketlerini ve faaliyetlerini anlatır mısınız?
- Sintek Group olarak, tamamen Türk mühendisliği ile anahtar teslim çimento fabrikaları inşa ediyoruz. Çimentonun yanı sıra enerji, demir-çelik ve lojistik sektörleri başta olmak üzere birçok sektör için anahtar teslimi tesisler kuruyor ve işletmeye alıyoruz. Ayrıca proje geliştirme, mühendislik ve danışmanlık alanlarında hizmet sunuyoruz. Bunların yanı sıra Sintek Logistics çatısı altında iş ortaklarımıza hızlı ve güvenilir taşımacılık hizmeti veriyoruz.
Geride bıraktığımız 17 yıla baktığımızda birçok başarılı projeye imza attığımızı görüyoruz. Yıllar içerisinde büyüyen ekibimiz ve gelişen altyapımız ile Türkiye’de ve dünyada birçok endüstriyel tesis kurulumunu yaptık. Geçmişe baktığımızda anahtar teslim taahhüdünü üstlendiğimiz; Aşkale Gümüşhane Çimento Fabrikası, Limak Ankara Güvercinlik Çimento Fabrikası, Votorantim Sivas Çimento Fabrikası başarılı birçok referansımızdan birkaçı.
Sintek Group olarak, Medcem Çimento’nun açıkladığı ve yaklaşık 230 milyon USD yatırım bedeli ile hayata geçireceği yatırım kapsamında, 9.000 ton/gün klinker kapasitesine sahip yeni bir entegre üretim hattını inşa ediyoruz.
Ayrıca, geçtiğimiz sene enerji alanında Akkuyu Nükleer Santrali’nde dört kompleks lotun yapım işlerini üstlendik ve ülkemiz için oldukça önemli olan bir demir-çelik tesisinin kok kırma ve eleme tesis yapım sözleşmesini imzaladık. Yakın zamanda ise, Kent Şirketler Grubu’na bağlı Muğla Çimento ile yeni entegre çimento fabrikası özelinde anlaştık.
PANDEMİ ORTAMINDA İŞİMİZİ SÜRDÜRÜYORUZ
- Yurt içi ve yurt dışı anahtar teslim endüstriyel tesis kurulumu yapıyorsunuz. Pandemi ve yüksek enflasyon ortamında yeni endüstriyel tesislerin kurulumu piyasası yurt içinde ve dışında nasıl gidiyor?
- İfade ettiğiniz dinamikler hem lokal hem de global bazda iş yapış süreçlerini derinden etkiledi, etkilemeye de devam ediyor. Ancak tüm bu gelişmelere rağmen ülkemizde ve dünyada geçmişten günümüze, özellikle çimento fabrikaları, enerji tesisleri ve demir-çelik sanayisinde referanslarımıza yenilerini eklemeye devam ediyoruz.
PROJENİN RİSKLERİNİ TANIMLAMAK VE GÜNCEL TUTMAK ÖNEMLİ
- Anahtar teslimi endüstriyel tesis kurmanın düşüncesi bile ne kadar büyük bir iş olduğunu ortaya koyuyor. Bu çalışmalarınız sırasında karşılaştığınız belli başlı zorluklar nelerdir?
- Anahtar teslimi tesisler kurmanın en zor yanının kurulum ve işletme süreçleri olduğunu söyleyebiliriz. Risk ve kriz durumlarını en aza indirmek ve yüksek kalite standartlarında yapılar inşa etmek için birçok etkeni değerlendirerek projeye başlıyoruz. Proje planlamalarımızı iki aşamada değerlendirmek istersek; ilk aşamada iş ortaklarımızla yaptığımız görüşmeler sonrasında alanında donanımlı teknik ekibimizle projeyi tanımlıyor, tasarlıyor ve planlıyoruz. İkinci aşamada ise taahhüdünü verdiğimiz tesislerimizin yapım ve devreye alma sürecini işliyoruz. Çalışma içerisinde projeyi etkileyecek birçok etken vardır; teknik ekipman temini/imalatı, proje takvimi, satın alma süreçleri, ekonomik durum vb. öğeler gibi. Proje başlangıcında ve devamında var olan riskleri tanımlamak ve projeyi güncel tutmak endüstriyel tesis kurulumundaki en önemli nokta. Referanslarımızda ve devam ettiğimiz projelerimizde dikkat ettiğimiz en büyük özellik, işimizi titizlikle sürdürmemizdir.
İŞİMİZDE LOJİSTİK GEREKSİNİMLER ÇOK FAZLA
- Şirketleriniz arasında Sintek Logistics adlı firma da var. Lojistik sektörüne girişiniz büyük endüstriyel tesisleri kurma sırasındaki taşımacılık gereksinmesinin devamı olarak mı geldi?
- Evet, Sintek Logistics çatısı altında iş ortaklarımıza hızlı ve güvenilir taşımacılık hizmeti veriyoruz. Burada enerji, alt ve üst yapı, ulaşım, endüstriyel fabrika, baraj, ağır sanayi ve diğer tüm inşaat/maden proje taşıma işlerini anahtar teslim olarak sunuyoruz. Kendi bünyemizdeki ekipmanlar sayesinde de müşterilerimize benzersiz bir yükleme ve boşaltma hizmeti veriyoruz.
Endüstriyel tesis kurulumunda lojistik gereksinimler ve bu gereksinimlerin hızlı ve güvenilir şekilde çözülmesi önemli bir detay. Ve bu anlamda lojistik şirketimizin varlığı ve gücü bizler için oldukça kritik durumda.
TIBBİ MALZEME, İLAÇ TEDARİKİ BAŞARIYLA SÜRDÜ
- Global lojistik sektörü, pandemide çok çeşitli yönlerden gelen olumsuzluklardan etkilendi. Şimdi de bu sorunların henüz ortadan kalkmadığını görüyoruz. Pandemi dönemini ve bugünü genel olarak anlatır mısınız?
- Pandemi hem lokal hem de global bazda iş süreçlerini doğrudan etkiledi. Artık pandemi öncesi ve sonrası bir dünyadan bahsediyoruz. Pandemi sürecinin etkilediği sektörlerin başında ise lojistik sektörü geldi. Salgın süreci, lojistik sektörünün ne kadar kritik bir öneme sahip olduğunu bir kez daha ortaya koydu. Sektör salgından olumsuz etkilense de başta tıbbi malzeme ve ilaçlar olmak üzere, ihtiyaç duyulan ürünlerin nihai tüketiciye ulaştırılması noktasında önemli rol oynadı. Uygulanan kısıtlamalar ile tüketim davranışlarının değiştiği, dijitalleşmenin çok hızlı gelişim gösterdiği ve bu değişime uygun yeni iş modellerinin hayata geçirilmeye başlandığı bu süreçte, lojistik sektörünün tüm paydaşları esnek çözümler üretmeye çalışarak hizmet vermeye başladı.
KARAYOLU TAŞIMACILIĞI SIKINTI ÇEKTİ
Pandemi, deniz ve demir yollarında olduğu gibi karayolu taşımacılığı konusunda da derin etkilere yol açtı. Örneğin uluslararası kara yolu taşımacılığı, sınır kontrollerinde salgından kaynaklanan ekstra önlemler nedeniyle yavaşladı ve bundan kaynaklı gecikmeler yaşandı. Bu gecikmeler neticesinde navlun fiyatlarında artış oluştu. Ayrıca bazı ülkeler, kendi yurttaşları arasındaki salgın yoğunluğuna göre zaman zaman sınırlarını kapatmak durumunda kaldığı için bazı ülkeler arasındaki sevkiyat olanakları oldukça kısıtlı bir hale geldi ve bu faktör, karayolu taşımacılığını büyük ölçüde olumsuz etkiledi.
NAVLUN FİYATLARI ARTABİLİR
- Biz ve Avrupa ülkeleri pandemiyle ilgili normale dönüldüğünü düşünürken Çin’de Şanghay’da bir yükseliş görüyoruz. Bu gelişme ne ölçüde korkutucu? Deniz taşımacılığı krizi, konteyner krizi yeniden yaşanır mı? Navlun fiyatlarında artış bekliyor musunuz?
- Global lojistik ağında pandemi ile başlayan en kritik sorun olarak konteyner krizi gösterilebilir. Bu kriz, konteyner ile mal taşınan tüm sektörleri etkiledi, lojistikte büyük maliyet artışlarına neden oldu. Yakın zamanda başlayan Rusya'nın Ukrayna'yı işgali ise yeni bir konteyner krizini beraberinde getirebilir. Çünkü, özellikle armatörlerin seferlerinin büyük kısmını yeniden zamanlamaya çalışması, gemilerin-uçakların rotalarının tekrardan çizilmesi, uzayan transit sürelerin yanı sıra mesafeler ile maliyetlerin artması, sektör adına olumsuz gelişmeler. Ayrıca dünyanın en büyük konteyner limanlarından biri olan Şanghay şehri kapandı. Çin’deki şehir kapanmaları konteyner krizinin tekrardan yaşanabileceğinin ve navlun fiyatlarında artış olabileceğinin sinyallerini veriyor.
BÖLGESEL VE GLOBAL LOJİSTİK ZİNCİRİ ETKİLENECEK
- Bir başka büyük problem de Rusya-Ukrayna savaşı. Bu savaş lojistik sektörünü ne açılardan ve ne ölçüde etkiledi? Savaşın sürmesi durumunda ne gibi sorunlar yaşanır?
- Rusya’nın Ukrayna’yı işgaliyle başlayan ve devam eden savaş birçok sektör gibi lojistik sektörünü de olumsuz etkiliyor. Az önce de kısaca dile getirdiğim üzere, özellikle uzayan transit sürelerin yanı sıra mesafelerle maliyetlerin artması, sektör adına olumsuz gelişmeler. Savaşın uzaması hem bölgesel hem de global lojistik zincirini derinden etkileyecektir. Çünkü bir algoritma ile hareket eden, hızın ve güvenliğin öne çıktığı bir yapıdan-sektörden bahsediyoruz. Yaşanan ve yaşanacak tüm olumsuz gelişmeler bu yapının algoritmasını doğrudan etkilemeye devam edecek.
LOJİSTİK SEKTÖRÜ YİNE BÜYÜYECEK
- Lojistik sektörünün 2022 yılına ilişkin beklentileri nelerdir?
- Lojistik sektörü 2022 yılını, 2021’de olduğu gibi büyüme trendiyle geçirecek. Devam eden krizler dolayısıyla tedarik zincirindeki lojistik faaliyetleri daha da önem kazandı. Bu durum kaliteli ve zamanında hizmet verebilen lojistik firmaları için fırsat yaratıyor ve yaratmaya devam edecek.
YEŞİL DÖNÜŞÜM FIRSATLAR YARATTI
- Avrupa merkezli operasyonlara ağırlık vermeyi planlıyorsunuz. Bu konudaki gelişmelerden bahseder misiniz?
- Uzun yıllardır emek verdiğimiz Türkiye merkezli operasyonlarımızın ve oluşturduğumuz alt yapının ardından Avrupa merkezli operasyonlarımızın ilk adımlarını 2021 yılında attık. Sürecin olgunlaşması ise 2021 yılı sonunu buldu. Avrupa merkezli operasyonlara ağırlık vermemizdeki en önemli itici gücün, Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi’nin etkili bir şekilde uygulamaya başlamasıyla Avrupa kıtasında çok önemli fırsatlar ortaya çıkması olduğunu söyleyebiliriz. Bunun yanında özellikle ABD Hükümeti’nin planladığı 2.3 trilyon dolarlık altyapı modernizasyon paketi ile inşaat sektörü ve dolayısı ile ana müşterilerimiz olan çimento üreticileri yatırım kararları almaya başlamış durumda. Bu dinamik de bizler için önemli bir itici güç, motive edici etken oldu.
GLOBAL MÜTEAHHİTLİKTE AKTİF OLMAK İSTİYORUZ
- 2022 ve önümüzdeki 5 yıl içinde gerçekleştirmek istediğiniz hedeflerinizden bahseder misiniz?
- Pandeminin ardından etkisini iyice hissettirmeye başlayan dünya piyasalarındaki dalgalanma ve yakın zamanda Rusya'nın Ukrayna'yı işgali ile yaşanan gelişmeler, jeopolitik konumu gereği ülkemizde çok daha fazla hissediliyor. Bu nedenle gelecek ile ilgili sağlam temeller atabilmek için bulunduğumuz coğrafyanın dinamiklerini iyi anlamak ve iyi planlama yapmak zorundayız. Gerek gelir yelpazemizi çeşitlendirmek gerekse sektörel dalgalanmayı asgariye indirmek adına yurt dışı yapılanmalarımızla global müteahhitlik sektöründe daha aktif olmak istiyoruz. Ayrıca döviz getirisi olan katma değeri yüksek üretim yapabilecek yeni tesisler kurmak, ilerleyen yıllardaki öncelikli hedefimiz durumunda.
